HAYATIMIN ANLAMI - 1-5 YAŞ BEBEK GELİŞİMİ

13-14-15 aylardaki bebek gelişimi

Doğum gününüz kutlu olsun. Allah size nice mutlu günlerini de göstersin. Bu ayda suçiçeği aşısı yapılır. Çocuk doktorunuz 1 yaşa göre gelişimini değerlendirir.

Bebeğiniz şunları yapar ;

Kendi kendine veya eşyalara tutunarak yürüyebilir. Uzun süre devrilmeden oturabilir. Her iki elini veya tek elini tuttuğunuzda güzelce yürüyebilir. Oturduğu yerde dönebilir.

Tutunarak ayağa kalkabilir.

Emekleyerek merdiven çıkabilir. (dikkatli olun, geri doğru düşebilir)

Basit emirleri yapmaya başlar.

2-4 kelimeyi anlayarak söyler. Anne, baba dışında bir kaç kelime daha söyleyebilir.

Kendi adı söylendiğinde o yöne döner ve sesle tepki verir.

Anlamsızda olsa konuşmaya benzer bir sürü ses çıkarır.

Top ile oynar. Bardaktan kendi kendine bir şey içebilir.

İstediklerini ağlamadan eliyle gösterebilir.

Resimli kitaplara, televizyona bakmaya başlar. Çevresini, hayvanları, insanları, arabaları izlemekten hoşlanır.

Tanıdığı sevdiği müziklere tepki vermeye başlar.
gözünün önünde sakladığınız bir şeyi tekrar bulabilir.

Oyuncaklarını fırlatır ve gittikleri yeri izler.

Giydirirken hareketleriyle annesine yardım eder.

Yabancıları yadırgar. Başkalarının hareketlerini taklit etmeye başlar.

İşaretle veya tek kelimelik emirlere uyabilir.

Kendi kendine yemek yeme denemelerine başlayabilir.

Not: Her bebeğin gelişimi kendine özeldir. Çocuğunuzun yukarıdaki sayılanların hepsini yapması gerekmez. Yukarıda bahsedilen beceriler çocuğunuz hakkında size genel bilgi verme amaçlıdır.Bu süreçteki ufak tefek sapmalar ve gecikmeler sizi tedirgin etmemelidir.Ancak çoğunluğunu yapamıyorsa çocuk doktorunuza danışınız.

Şunları yapınız;

Ellerinden tutarak, yürüyüşe çıkarın, yoracağınızdan korkmayın, yorulursa zaten bırakır.

Evde çorapla veya çok yumuşak altlıklı patiklerle dolaştırın. Bacakları güçlensin.

Bebeğinizin uykusu için belli saatler oluşturun. Her gece aynı saatte yatırın, yatırmadan önce ılık bir banyo, uyku müziği, ışığın azaltılması uykuya dalmasını kolaylaştırabilir.

Oyuncak seçimlerinizi onu hem eğlendirecek hem de eğitecek şekilde yapın. Oyuncak seçimi için tıklayınız...

Hem evin içinde hem de evin dışında yürüyeceği yerleri emniyetli hale getirin.

Hareketlerini engellemeyin, gözleyin.

Bebeğiniz yeni bir şey yapabildiğinde, söylediğinde onu alkışlayın.

Bebeğinize hikaye okumanın zamanı geldi. İlk aylarda itibaren anne babaların kitap okuduğu çocuklar, yazılı ve sözlü dil becerilerini daha iyi geliştirebiliyorlar.

Kitap okunması bebeğinizin dikkatini yoğunlaştırmasına ve daha iyi dinleyici olmasına yardım eder.

Bu aylarda bebeğiniz kendisini kanıtlamak ister. Bir örnek: Yemek saati, siz kaşığı dolduruyorsunuz, bebeğiniz kaşığı elinizden alıyor masanın üzerine döküyor. Kaşığı zorla alıp dolduruyorsunuz ama bebeğiniz sinirle başını yana doğru çeviriyor, avazı çıktığı kadar ağlamaya başlıyor. Onu avutmak için kucağınıza alacak oluyorsunuz ama, o daha fazla ağlamaya başlıyor. Bu sahne her annenin başına gelebilir. Bu tür krizler, genellikle bazı şeyleri kendi başına düzgün yapamamasından veya derdini size anlatamamasından kaynaklanır. Böyle durumlarda sakin olmalı, istediğini yapabilmesi için ona destek olmalısınız. Biraz durup onu tekrar denemesi için teşvik edebilirsiniz.

16-17-18 bebek gelişimi

Bu ayda çocuk doktorumuz rutin kontrollerinin yanında kızamık + kızamıkçık + kabakulak aşılarını yapar.

Bebeğiniz şunları yapar;

· Yardımsız kalkar ve yürür.

· Yürüyüşü paytak ve adımları düzensizdir. Merdivenleri emekleyerek çıkar.

· Koşarken koordinasyon eksiği görülebilir, sık düşebilir.

· Yerinde zıplayabilir.

· Yardımsız sandalyeye oturabilir.

· Yardımla merdiven çıkabilir.

· Ön fontanel kapanmıştır.

· Önceki aylara göre iştahında azalma görülür.

· Fiziksel olarak popo kaslarını kontrol edebilse de tuvalet eğitimine psikolojik olarak hazır değildir

· 3,4 adet bloğu üst üste koyup kule yapabilir.

· Verilen bir kitabın 2- 3 sayfasını çevirebilir

· Kalem ile çizgi çizebilir.

· İki küpü birbiri üzerine koyabilir.

· Düğmeyi şişenin içine koyar.

· 4-6 kelimeyi anlayarak söyler.

· Bildiği eşyaları isimleriyle söyler diğer söyledikleri anlaşılmaz.

· İsteklerini işaretlerle belirtir.

· Vücudun bütün bölümlerini tanıyabilir.

· Birbirine benzeyen objeleri algılayıp belirleyebilir.

· Taklit etmekten hoşlanır.

· Kendi kendine beslenebilir.

· Ayakkabı, çorap, eldiven gibi elbiselerini kendisi çıkarabilir.

· Eşyalar ve kişiler üzerinde sahiplik iddia eder.

· Altını ıslattığı zaman annesine gösterir.

· Eşyayı yere atmaktan hoşlanır.

· Kumandalara dikkat. Televizyon kumandası ile VCD kumandasını ayırır. Kumandalara bayılır. Dikkat etmezseniz kumandalarınızı bozar.

Şunları yapınız;

· Çocuğunuzun fiziksel aktiviteleri için gerekli ve güvenli ortam ve alan oluşturunuz. Evin içindeki kesici ve yaralayıcı eşyaları kaldırınız.Çocuğunuzun hatırı için. Eğer çocuk sizin süs eşyalarınızla yaralanırsa en fazla siz üzülürsünüz. Siz annesiniz. Artık anneliğin gereğini yerine getiriniz. Bırakın 1 yıl eviniz sade dursun.

· Evinizdeki güvenli ev gereçleri ve aletleri oyun aracılığıyla çocuğunuza öğretiniz.(Elektrik süpürgesi, duvar saati v.b).

· Ev içinde gündelik işlere katılım için bazı basit sorumluluklar veriniz.

· Yapıcı oyunlara teşfik ediniz.

· Çocuğunuza bol bol kitap okuyunuz.

· Televizyon izleme ve oyun süresi ve kalitesi kontrol altında tutulmalı, çocuğunuza vurdulu kırdılı filmleri mümkün olduğunca izletmeyiniz.

18. ayın sonunda, çocuğunuz şunları yapamıyorsa çocuk doktorunuza danışınız:

· Bir bardak veya fincanı tutarak dökmeden içemiyorsa,

· Sendelemeden oda boyunca yürüyemiyorsa,

· Desteksiz yürüyemiyorsa,

· İki kelime söylemiyorsa,

· Kendi başına ayakkabılarını çıkaramıyorsa,

· Kendi kendine beslenemiyorsa.

19-24 bebek gelişimi

18. ayını doldurduktan sonra doktorunuz 5’li karma aşısını yapar (Rapel).

Doktorunuz tarafından rutin kontrolü yapılır.

Çocuğunuz şunları yapar:

· Acemice koşar.

· Alçak iskemleye oturur.

· Divanlara kendisi çıkar.

· Bir elinden tutulunca merdiven çıkabilir.

· Çekmece ve dolapları karıştırabilir.

· 3 küpü üst üste koyabilir.

· Düğmeyi şişeden çıkarabilir.

· Topu kısa mesafeye atabilir.

· 10 kelimeyi anlayarak söyler.

· Resimleri tanır ve adlandırır.

· Yemeği kendisi yemeye başlar.

· Tepinme gibi kızgınlık reaksiyonları göstermeye başlar.

· Ayakta iken düşmeden oyuncağını fırlatabilir.

· Kitap yapraklarını ikişer üçer çevirebilir.

· Kaşığını doldurarak kendisi yemek yiyebilir.

· Vücudundan 3-5 yeri bilir. Eliyle gösterir (burun burun- göz göz yapar.

· Bardaktan kendi kendine içebilir.

· Yemek ve tuvalete gitme isteklerini işaret veya sözcükle anlatabilir.

· Anne babasını taklit eder (elektrik süpürgesini kullanır.)

· Diğer çocuklarla oyun oynayabilir.

· Kavgacı ise dikkat ediniz. Diğer bebelerin yüzünü tırmalayabilir.

· Bu yaş grubu için emniyet tedbirleri çok önemlidir.

Şunlara dikkat ediniz:

Bu yaş gruplarında emniyet tedbirleri çok önemlidir. Çocuğunuza bir zarar gelmemesi için aşağıdaki önerilere dikkatle uyunuz.

1- Bu yaş grubunda çocuklar yürür, koşar, tırmanıp, atlar ve çevreyi keşfetmeye çalışır. Anne-babaların bunu anlaması gerekir ve bu yeni dönemde pencere, kapıların ve tuvalet girişlerinin kilitli tutulması, piriz ve elektrik çıkışları gibi evde emniyet gerektiren durumlara dikkat edilmesi önemlidir.

2- Çocuğun araba içindeki güvenliğine özel çocuk güvenlik koltukları kullanarak önem gösterilmelidir.

3- Bu yaş grubundaki çocuklar yalnız bırakılmamalıdır.Çünkü bir çok kaza bu dönemde gerçekleşmektedir.Sokak ve caddelerde oynamaması gerektiği, yalnız karşıdan karşıya geçmemesi gerektiği anlatılıp benimsetilmesi gereklidir.

4- Köşeli mobilya kullanımından kaçınılmalıdır.

5- Yeni yerler keşfetmeye meraklı olan çocuk her yere tırmanır. Bunun için sandalye ve merdivenlerin, kapı pencere yanlarında tutulmamasına özen gösterilmelidir.

6- Bu yaş grubunda zehirlenmelerde sık olur. İlaçlar bir dolap içinde kilit altında tutulmalıdır. İlaçlar, temizlik ürünleri ve kimyasallar bir dolap içinde kilitli tutulmalıdır.

7- Mutfakta kesici alet ve ateş tehlikesine karşı ve sıcak su ve yiyeceklerin devrilmesine karşı önlemler alınmalıdır.

8- Bu yaş grubu çocuklar suda oynamayı severler, asla yalnız bırakılmamalıdırlar ve daima gözetim altında tutulmalıdırlar.

Çocukta aşağıdaki aksamalar ve gecikmeler gözlenirse çocuk hekiminize başvurunuz;

· 18 aylık olduğu halde yürüyememe,

· Parmak ucunda veya topuk üzerine basarak yürüme,

· İçe veya dışa basma,

· 18 aylıkken en az 10-15 kelime söylemiyorsa,

· 2 yaşında iken 2 kelimelik cümle kuramıyorsa,

· 15 aylıkken evdeki bazı basit eşyaların fonksiyonlarını hala kavrayamamışsa,

· 2 yaşında iken, tekerlekli bir oyuncağı itemiyorsa.

2-2,5 yaşlar

· Sıçrayabilir, ayak parmakları üzerinde durabilir.

· Merdivenleri iki ayakla rahatça çıkabilir.

· 3 tekerlekli bisiklete binebilir.

· Tek ayak üzerinde bir süre durabilir.

· İsmini bilir.

· Ev işlerinde annesine yardımcı olmaktan hoşlanır.

· Genital organları ile ilgilenmeye başlar.

· Kendisi tuvalete gidebilir.

· Renkleri ayırt atmaya başlar.

· Kalemi güzel tutar. Daire çizebilir.

· Yaşını ve cinsini bilir.

· 3 sayıyı ve altı hecelik cümleyi tekrarlayabilir.

· 10’a kadar sayabilir.

· Ağlaması ve yabancıları yadırgaması azalmıştır.

· Düzeni sever.

· Kıskançlık belirtileri fazladır.

· Karanlıktan, hayvanlardan korkar.

· Söylenince gidip ellerini yıkayabilir.

· Olayları anlatmaya başlar.

· Kelime haznesi 350 kelimeye ulaşmıştır.

· 2–3 kelimelik cümleler kurabilir.

· Konuşması daha gelişmiştir.

· Dikkati daha da gelişmiştir.

· Basit şekilde giyinebilir.

· Bilinçli oyun oynar.

· Erişkin ve daha büyük yaştaki çocukları taklit eder.

· Ayrı birey olduğunun farkına varır.

· Toplu oyunlardan keyif alır.

· Özgürlüğünü kısıtlamak istemez.

Şunlara dikkat ediniz;

Bu yaş gruplarında emniyet tedbirleri çok önemlidir. Onun için bunları tekrar hatırlatalım:

1- Bu yaş grubunda çocuklar yürür,koşar ,tırmanıp, atlar ve çevreyi keşfetmeye çalışır.Anne-babaların bunu anlaması gerekir ve bu yeni dönemde pencere, kapıların ve tuvalet girişlerinin kilitli tutulması, piriz ve elektrik çıkışları gibi evde emniyet gerektiren durumlara dikkat edilmesi önemlidir.

2- Çocuğun araba içindeki güvenliğine özel çocuk güvenlik koltukları kullanarak önem gösterilmelidir.

4- Köşeli mobilya kullanımından kaçınılmalıdır.

5- Yeni yerler keşfetmeye meraklı olan çocuk her yere tırmanır. Bunun için sandalye ve merdivenlerin ,kapı pencere yanlarında tutulmamasına özen gösterilmelidir.

6- Bu yaş grubunda zehirlenmelerde sık olur. İlaçlar bir dolap içinde kilit altında tutulmalıdır. İlaçlar,temizlik ürünleri ve kimyasallar bir dolap içinde kilitli tutulmalıdır.

7- Mutfakta kesici alet ve ateş tehlikesine karşı ve sıcak su ve yiyeceklerin devrilmesine karşı önlemler alınmalıdır.

8- Bu yaş grubu çocuklar suda oynamayı severler, asla yalnız bırakılmamalıdırlar ve daima gözetim altında tutulmalıdırlar.

Şunları yapınız;

1- Bu yaş grubundaki çocuklar değer yargılarını sorgular, kabul edilen davranışları anlamaya çalışıp neden sonuç ilişkisi kurmaya başlar.

Bu dönemde aileler olumsuz davranışları anlatmakta net olmalılar ve davranış modeli teşkil eder durumdadırlar. Pozitif davranışlar ödüllendirilmelidir.

2- Oyun çocuğunun en sık kullandığı kelime ‘Hayır’dır. Çocuğunuza karşı negatif bir davranış içine girmeyiniz, inatlaşmayınız ve çocuğunuza karşı tehditkar bir tutum içinde bulunmayınız.

3- Bu yaşta vücudun bölümleri çocuğa öğretilmelidir.

4- ‘Lütfen, teşekkür ederim’ gibi ifade kalıpları çocuğa benimsetilmeli ve paylaşma duygusu aşılanmalıdır.

5- Çocuğunuza düzenli kitap okuyunuz. Bu çocuğun konuşma yeteneğini geliştirir.

6- Onunla kendiniz de oynayınız.

7- Her fırsatta onu sevdiğinizi söyleyiniz ve küçük hediyeler alınız.

8- Temizlik eğitimi veriniz.

2,5-3 yaş

· Rahat olarak koşar.

· Tek ayağını kullanarak yardımsız merdiven inip çıkabilir.

· Dengesini kaybetmeden topa vurabilir.

· Parmak uçlarında durabilir.

· Koltuklara yardımsız çıkıp inebilir.

· Yalnız yürüyebilir.

· Mesafe yeterli olursa yüksek koordinasyonla koşabilir.

· Kitap sayfası çevirir. Bir kabı ters çevirip içindekileri döker.

· Pabuç ve çoraplarını giyip çıkarabilir.

· Ben, sen, o gibi kavramları anlar.

· Burun, ağız ve yüz kısımlarını tanır ve gösterir.

· Çatal kaşığı iyi tutar.

· Masal dinlemekten hoşlanır.

· Tuvalet ihtiyacını haber verir. Psikolojik olarak tuvalet eğitimine hazırdır.

· Ani seslerden korkar.

· Ayakkabılarını ve pantolonunu çevirebilir.

· Resimdeki eşyaların hepsini söyleyebilir.

· Yürürken oyuncakları arkasından çeker.

· Dominant elini diğerine göre daha baskın kullanır.

· Bir nesnenin adı öğretildiğinde onu belirleyebilir.

· Tanıdık kişileri, nesneleri ve vücut bölümlerini bilir, tanır ve söyler.

· 15-18 aylıktan sonra birçok kelimeyi söyleyebilir.

· 2-4 kelimelik cümleler kurar.

· Sohbet sırasındadaki bazı kelimeleri tekrar eder.

· Birkaç kat örtü altına saklanan bir objeyi bulabilir.

· Şekil ve renklere ilgi duyar.

· Bilinçli oyun oynar.

· Erişkin ve daha büyük yaştaki çocukları taklit eder.

· Kendini diğerlerinden farklı olduğunu anlayıp kavrar.

· Diğer çocuklarla toplu oyunlardan keyif alır.

· Özgürlüğüne çok düşkün olur.

· Farklı davranışlar sergileyebilir.

· Ayrı kalma endişesi olabilir.

· İlk 16 dişini çıkarır.

· Boyu, erişkinken olacağı boyun ortalama yarısı kadardır.

· 6-7 küpü üst üste koyarak kule yapar.

· Kapı kolunu kullanarak kapıyı açabilir.

· Aman dikkat, haberiniz olmadan diğer odalara dolaşmaya gider.

· Ayaktayken, yerden eşyaları dengesini kaybetmeden alabilir.

· Görme tam gelişmiştir.

· Kelime haznesi 300 kelimeye ulaşmıştır.

· 2–3 kelimelik cümleler kurabilir.

· Susuzluk, açlık gibi ihtiyaçlarını ifade edecek kadar sözel iletişim kurar.

· Dikkati gelişmiştir

· Basit şekilde giyinebilir.

Not: Her bebeğin gelişimi kendine özeldir. Çocuğunuzun yukarıdaki sayılanların hepsini yapması gerekmez. Yukarıda bahsedilen beceriler çocuğunuz hakkında size genel bilgi verme amaçlıdır.Bu süreçteki ufak tefek sapmalar ve gecikmeler sizi tedirgin etmemelidir. Ancak çoğunluğunu yapamıyorsa çocuk doktorunuza danışınız.

Şunlara dikkat ediniz;

Bu yaş gruplarında emniyet tedbirleri çok önemlidir. Onun için bunları tekrar hatırlatalım:

1- Bu yaş grubunda çocuklar yürür,koşar ,tırmanıp, atlar ve çevreyi keşfetmeye çalışır.Anne-babaların bunu anlaması gerekir ve bu yeni dönemde pencere, kapıların ve tuvalet girişlerinin kilitli tutulması, piriz ve elektrik çıkışları gibi evde emniyet gerektiren durumlara dikkat edilmesi önemlidir.

2- Çocuğun araba içindeki güvenliğine özel çocuk güvenlik koltukları kullanarak önem gösterilmelidir.

4- Köşeli mobilya kullanımından kaçınılmalıdır.

5- Yeni yerler keşfetmeye meraklı olan çocuk her yere tırmanır. Bunun için sandalye ve merdivenlerin ,kapı pencere yanlarında tutulmamasına özen gösterilmelidir.

6- Bu yaş grubunda zehirlenmelerde sık olur. İlaçlar bir dolap içinde kilit altında tutulmalıdır. İlaçlar,temizlik ürünleri ve kimyasallar bir dolap içinde kilitli tutulmalıdır.

7- Mutfakta kesici alet ve ateş tehlikesine karşı ve sıcak su ve yiyeceklerin devrilmesine karşı önlemler alınmalıdır.

8- Bu yaş grubu çocuklar suda oynamayı severler, asla yalnız bırakılmamalıdırlar ve daima gözetim altında tutulmalıdırlar.

Şunları yapınız:

1- Bu yaş grubundaki çocuklar değer yargılarını sorgular ,kabul edilen davranışları anlamaya çalışıp neden sonuç ilişkisi kurmaya başlar. Bu dönemde aileler olumsuz davranışları anlatmakta net olmalıdırlar ve anne-babaların örnek alındığını unutmamalıdırlar. Pozitif davranışlar ödüllendirilmelidir.

3- Bu yaşta vücudun bölümleri çocuğa öğretilmelidir.

4- ‘Lütfen, teşekkür ederim’ gibi ifade kalıpları çocuğa benimsetilmeli ve paylaşma duygusu aşılanmalıdır.

5- Çocuğunuza düzenli kitap okuyunuz. Bu çocuğun konuşma yeteneğini geliştirir.

3, yaş

· 3 yaşında, yılda 2 kilo alır ve 4.5 -5 cm uzar.

· Tırmanmaya başlar.

· Tek ayak üzerinde rahatça durabilir.

· Merdiven iner çıkar.

· Topa vurabilir.

· Kolayca koşar.

· Üç tekerlekli bisiklet pedalı çevirir.

· Dengesi oldukça gelişmiştir.

· Görmesi oldukça gelişmiştir.

· Gün içinde büyük küçük tuvaletini rahatça kontrol edebilir.

· 9 küpten oluşan kule yapabilir.

· Küçük bir delikten küçük eşyaları koyabilir.

· Kalemle dik, yan çizgiler ve daireler çizebilir.

· Kitap sayfalarını çevirebilir.

· Kalem tutabilir.

· Kavanoz veya şişe kapağını çevirebilir.

· 2- 3 adet bileşik komuta uyabilir.

· Benzer veya farklı obje ve resimleri tanır, ayırt eder.

· Birçok cümleyi anlar.

· İçinde, yanında, altında gibi yer ilişkilerini kavrar.

· 4- 5 kelimelik cümle kurar.

· Adını, soyadını, yaşını ve cinsini söyler.

· Zamirleri başarıyla kullanabilir.

· Kelime haznesi, yüzlerce kelimeyi kapsar.

· 3-4 kelimelik cümleler kurar.

· Sıkça soru sorar.

· Düğmeler ve detaylar dışında kendisi giyinebilir.

· Dikkat süresi uzamıştır.

· Kolayca kendisi beslenebilir.

· oyun aktivitelerinde sosyal katılımı iyidir.

· Ayrı kalma endişesi azalmıştır

· 3 yaş grubu çocuğun konuşması nispeten anlaşılabilir.

· Hislerini açıklar, dışa vurur.

· Geniş dünyalı bir ruh hali vardır.

· Aileden rahatça ayrılabilir.

· Rutine aykırı değişiklikleri reddetmeye meyillidir.

Şunları yapınız:

· Gözlem altında olabileceği güvenli oyun alanları sağlayınız

· Fiziksel aktiviteleri için alan sağlayınız.

· Spor aktivitelerinde kurallar ve uygulama tekniklerini öğretiniz.

· Sosyal becerilerini artırmak için diğer çocuklarla oynamasını teşvik ediniz,

· Zeka geliştirici oyunlar oynatınız.

· Birlikte bolca kitap okuyunuz.

· Televizyon izlemesi belli bir sınır dahilinde olmalıdır.

· İlgi duyduğu yerlere geziler düzenlenebilir.

· Soru cevaplar şeklinde ilgi alanları belirlenip bolca konuşulmalıdır.

3 yaşın sonunda aşağıdakiler gözlendiğinde, gelişimde bir gecikme işareti olabileceğinden çocuk doktorunuza danışınız:

· Sık sık düşme ve merdiven çıkmakta zorlanma,

· Konuşmada gecikme ve söylediklerin hala anlaşılmaması,

· 4 bloktan fazla küpleri dizememesi,

· Küçük eşyaları yerli yerine koymakta güçlük çekmesi,

· 3 yaşında bir çember (daire) çizememesi,

· Kısa cümlelerle iletişim kuramaması,

· Diğer çokçuklarla iletişiminin zayıf olması,

· Anneden ayrılırken ciddi problem yaşaması

4, yaş

· Tek ayak üzerinde sıçrayabilir.

· Tek ayak üzerinde 5 saniye durabilir.

· Yardımsız merdiven inip çıkabilir.

· Topu ileriye doğu vurur.

· Çoğu zaman bir topu dengeli bir biçimde yakalayabilir.

· iyi bir koordinasyonla topu fırlatabilir.

· Makas ile kağıt kesebilir.

· Baş ve gövdesi belli olan (iki kısımlı) adam resmi yapabilir.

· Dişini fırçalayabilir.

· Benlik duygusu gelişmiştir.

· Üçgen resmi yapabilir.

· İki eşyadan daha ağır olanı ayırt edebilir.

· 4 renk bilir.

· Paraları tanımaya başlar.

· Kelimelerin anlamını sorar.

· Grup oyunlarından, evcilik oyunlarından hoşlanır.

· Adam resmi yapabilir.

· Birkaç harf bilir ve yazar.

· Korkuları azalmıştır.

· Yabancıları başlangıçta yadırgar, ancak çabuk alışır.

· Sorumluluk verilmesi hoşuna gider.

· Hafızası iyi gelişmiştir.

· Okul rutinini rahatça benimser.

· Şiir ve şarkıları ezbere söyleyebilir.

· Hayali masallar anlatmaya, grup oyunlarına katılamaya başlar.

· Günlük 6 gr kilo alır.

· Boyu doğum boyunun 2 katıdır.

· Gelişmiş dengede durma özelliği vardır.

· makasla bir resmi düzgün bir şekilde keser.

· Ayakkabılarını henüz bağlayamayabilir.

· Hala yatağını ıslatabilir.

· 1500’den fazla kelime haznesi vardır.

· 4-5 kelimelik cümleler kurar.

· Geçmiş zamanı cümlede kullanır.

· 4’e kadar sayabilir.

· Her türlü soruyu sorabilir.

· Tam anlaşılmayan kelimeler telaffuz edebilir.

· Bazı basit şarkıları öğrenip söyleyebilir.

· Bağımsız olmayı sever.

· Sinirli davranış biçimine sahiptir.

· Hayali oyunlar oynar.

· İletişim kurma ve konuşma süreleri uzamıştır.

· Objeleri boyut ve ağırlık kriterlerine göre farklı algılayabilir.

· Benmerkezci davranış azalmıştır.

· El ve parmak becerileri köşeli şekilleri kopyalayıp çizebilir.

· 2 veya 4 vücut bölümü ile bir insan çizebilir.

· Daire ve kare çizebilir.

· Bazı büyük harfleri kopyalayabilir.

· Gramerin bazı temel kurallarına hakimdir.

· 5- 6 kelimelik cümleler kurar.

· Yabancıların anlayabileceği kadar net konuşur.

· Hikâyeler anlatır.

· Sayı sayma konseptini anlar ve bazı sayıları tanır.

· Zaman algılaması başlar.

· Bir hikayenin bazı bölümlerini tekrarlayabilir.

· Benzer ve farklı kavramları anlar.

· Yeni şeylere ilgi duymaya başlar

· Diğer çocuklarla iletişim kurar.

· Anne babayla oynar.

· Giyinip soyunabilir.

· Çatışmalarda çözümler üretir.

· Daha bağımsızdır.

· Ona göre tanıdık olmayan olmayan her imaj ‘ canavar’dır.

· Kendisini; aklı, hisleri ve vücuduyla tam bir birey olarak görür.

· Gerçek ve fantezi arasındaki farkı henüz algılayamaz.

4 yaşın sonunda, çocuğunuzda aşağıdakilerden birkaçı varsa çocuk doktorunuza danışınız:

· Bir topu fırlatamaması

· Yerinde zıplayamaması

· 3 tekerlekli bisikleti kullanamaması

· İşaret ve baş parmağı arasında bir cismi kavrayamaması

· 4 bloğu üst üste dizememesi

· Annesinde ve babasından biri ayrıldığında hala yırtınıp ağlaması

· Grup oyunlarına ilgi göstermemesi

· Yaşıtlarıyla iletişim kuramaması

· Aile dışındaki insanlara tepki vermemesi

· Hayali oyunlara ilgi göstermemesi

· Uyumaya, giyinmeye ve tuvalet kullanımına direnmesi

· Kızgınlık ve huysuzluk anında kontrolünü kaybetmesi

· Bir daireyi kopya edememesi

· 3 kelimeden fazla cümle kuramaması

· Ben ve sen kavramlarını doğru kullanamaması

5, yaş

· İlk kalıcı dişini çıkarabilir.

· (çoğu çocuk, ilk kalıcı dişini 6yaşına kadar çıkarır.)

· Artmış koordinasyon kavramı vardır.

· Atlama, zıplama ve kayma aktivitelerinde iyi derecededir.

· Gözler kapalıyken tek ayaküstünde dengede durur.

· Basit aletlerde ve yazmada oldukça beceriklidir.

· Tek ayak üzerinde 10 dakika kalabilir.

· Sallanabilir, tırmanabilir, atlayabilir.

· Kelime haznesi 2000’den fazladır.

· 6-8 kelimelik cümleler kurar.

· Paraları ayırt edebilir.

· Renkleri doğru isimlendirir.En az 4 rengi doğru bilir.

· Anlamaya yönelik derin sorgulamalar yapar.

· Sorumluluk bilinci artmıştır.

· Saldırgan ruh hali kaybolmuştur.

· Erken çocukluk korkularından kurtulur.

· Durumlar karşısında farklı bakış açıları geliştirir.

· Artmış matematiksel becerileri vardır.

· Aile bireyleri dâhil herkesi sorgular.

· Aynı cinsiyet içinde bile farklılıkları gözleyebilir.

· Üçgen ve diğer geometrik şekilleri yapabilir.

· Gövdesiyle bir insan resmi çizebilir.

· Bazı harfleri yazabilir

· Yardımsız giyinir, soyunur.

· Kendi tuvalet ihtiyacını görebilir.

· Dinlediği bir hikayenin belli bir kısmını anlatabilir.

· 5 kelimeden fazla cümlelerle konuşur.

· Gelecek zaman kipini kullanır.

· Adını ve adresini bilir.

· 10 veya daha fazla cismi sayabilir.

· Zaman kavramını daha iyi anlar

· Evde günlük kullanılan yiyecek,para gibi kavramları anlar.

· Arkadaş canlısıdır.

· Arkadaşlarına benzemeye çalışır.

· Kurallara uymada daha isteklidir.

· Şarkı söylemeyi,dans etmeyi sever.

· Daha bağımsızdır tek başına komşuya gidebilir.

· Cinsiyetinin farkındadır.

· Hayal ve gerçeği ayırt eder.

· Bazen kendisi zorunlu olarak uyum gösterir.

Şunları yapınız;

· Fiziksel aktivite için yeterli alan sağlanmalıdır.

· Spor aktivitelerine katılması ve kuralların öğretilmesi.

· Sosyal becerileri için yaşıtlarıyla oynamaya teşvik edilmesi

· Zeka açıcı oyunların desteklenmesi

· Zaman ve içerik bakımından TV izlemesinin denetim altında tutulması

· İlgi alanlarının olduğu yerle gezi düzenlenmesi

· Birlikte kitap okuyunuz.

5 yaşını doldurmuş çocuğunuzda şunlardan bazıları varsa hemen çocuk doktorunuza danışınız;

· Korkulu ve saldırgan tavırları varsa

· Anne babadan ayrılmada hala güçlük çekiyorsa

· Dikkati kolay dağılıyorsa ve bir noktaya 5 dakikadan fazla konsantre olmakta güçlük çekiyorsa

· Diğer çocuklarla oynamada zorlanıyorsa

· Oyun sırasında (hayal) kurmuyorsa

· Çoğu zaman mutsuz ve üzgünse

· Çeşitli aktivitelerde yer almaktan kaçınıyorsa

· Çeşitli duygusal durumlarını anlatmakta ifade güçlüğü çekiyorsa

· Yemekte ,uyuma da ve tuvalet ihtiyacını gidermekte güçlük çekiyorsa

· Hayal ve gerçeği ayırt etmede güçlük çekiyorsa

· Çift aşamalı emirlere uymada ve anlamada zorluk çekiyorsa

· Adını ve soyadını söyleyemiyorsa

· Konuşmada çoğul ifadeler ve geçmiş zaman kipini kullanamıyorsa

· Günlük aktivitelerinden ve deneyimlerinden bahsedemiyorsa

· 6-8 küplük bir kule yapamıyorsa

· Giyinmede zorluk çekiyorsa

· Dişlerini fırçalamada güçlük çekiyorsa

· Ellerini yıkayıp kurulamada güçlük çekiyorsa

0-2 yaş büyüme tablosu

Bir bebeğin sağlıklı olup olmadığının ve yeterli büyüyüp büyümediğinin anlaşılmasında, en önemli kıstaslar baş çevresi, boy ve kilosundaki artışlardır. Doktorunuz doğumdan itibaren bebeğinizin kilosunu, boyunu ve baş çevresini ölçerek, gelişimini takip edecektir. Bu bilgiler bebeğinizin dosyasına ve sizin elinizdeki bebek kontrol defterine (bu defter siz hastaneden çıkarken verilir) düzenli işlenerek bebeğin aylık gelişim ve büyümesi izlenir. Sağlıklı çocuk kontrollerinin önemi de bu noktada ortaya çıkar. Özellikle yaşamın ilk yılında yapılan aylık rutin kontroller, bebeğinizin bu aylarda ve gelecekte karşılaşabileceği olası sorunlar hakkında da size gerekli yardımı sağlayacaktır.

Bu çizelge bebeğinizin 0-2 yaş arasında nasıl bir büyüme grafiği izleyeceği konusunda ortalama bilgiler veriyor. Ancak her bebeğin farklı bir gelişim izleyebileceği de unutulmamalıdır. Bir ay az kilo alan veya boyu normalin üzerinde uzayan bebeğiniz öbür ay aradaki farkı kapatabilir, normal değerlere dönebilir. Genetik faktörler, beslenme gibi etkiler de bu durumu etkiler. Doktorunuz bebeğinizin kontrollerini yaparken, büyümesi ile ilgili bilgileri, nedenleri ile size açıklayacak, en az ve en çok alınması gereken artışları da size söyleyecektir.

Kız çocuklarda büyüme

AYLAR

KİLO(gram)

BOY(cm)

BAŞ ÇEVRESİ (cm)

Doğum

2.475- 4.000

49- 52.5

32-37

1. ay

2.800- 4.600

51.5- 56.8

34-39

2. ay

3.500- 6000

54- 59.5

36- 41

3. ay

4.000-7.000

54-64.5

36.8- 41.5

4. ay

4.600- 7.500

56- 67.5

39-43

5. ay

5.200- 9.000

58- 70

39.5- 44

6. ay

5.400- 9.200

58-70.5

39.6-44.6

9. ay

6.400-10.800

61.5-75.5

41.4-46.2

12. ay

7.000 –12.000

64,5-80

42,4-46,9

15. ay

7.700- 13.000

68-84.5

42.8- 47.8

18. ay

8.250- 13.700

71-88.5

43-48.3

21. ay

8.700-14.400

73.5-92

24. ay

9.150- 15.100

76.5-95

ÇOCUĞUNUZ 1 YAŞINI DOLDURDUĞU HALDE HİÇBİR YÜRÜME BELİRTİSİ GÖSTERMİYORSA NE YAPILABİLİR?

Sağlıklı bir çocuğun 18.aya veya 2 yaşına ulaşmadan yürümesi beklenmektedir.Ancak çocuk, konuşmada olduğugibi diğer alanlarında da gecikme gösterebilir. Hemen telaşlanarak durumu abartmamanızda fayda var. Bu konudaöncelikle, çocuğunuzun diğer alanlarındaki gelişimini göz önüne alın. O,dik oturabiliyor mu ve emekleyebiliyor mu?Büyük beceriyle emekleyen çocuklar genellikle geç yürüyen çocuklardır. Çünkü onlar, el ve ayaklarının üstündegüvenli şekilde hareket ettikleri yöntemden, sadece 2 ayaklarını kullanabilecekleri, denge kurması zor yöntemegeçmek için bir sebep görememektedirler.Diğer bir geç yürüyen çocuk grubu ise ayaklarını yere sürüyerek yürümealışkanlığı edinmiş çocuklardır. Dikkat etmeniz gereken önemli nokta şudur;

*Çocuğunuz sandalyeye tutunup kendini çekerek ayağa kalkabilmekte midir?
*Anlaşılmaz sesler çıkarıp, hatta bazı sözlükler oluşturmakta mıdır?
*Normal düzeyde merak göstermekte midir?
*İnce el becerisi gelişmiş midir?
*Objeleri avuçları ile yakalama aşamasının geçip,parmaklarını kıskaç gibi kullanarak hareketleryapılabilmektedir.

Tüm bunları normal olarak yapabildiği taktirde , özellikle yaptığında bacaklarıyla normal biçimde tekmeleratıyorsa yürüyemiyor olması önemli bir sorun değildir. Ancak kaygılarınız devam ederse önce çocuk doktorunuzagerektiğinde de bir uzman çocuk psikologuna baş vurmak da tereddüt etmeyin.

Çocuğun gelişimini diğer çocukların gelişimiyle kıyaslamaktan vazgeçin! Aynı aileden gelen çocukların gelişimeğrileri arasında bile gözle görülebilir farklılıklar olduğunu unutmayın.]]>

Bebeğim Yürüyor

Yürümeyi öğrenmek demek, önce dengede durmak, sonra ilerlemek demektir, ve bu oldukça zordur. Çocuk herdüştüğünde onu kaldırmayın. Ayağa kalkarken kaslarını kuvvetlendirir, bir yere vurmadıkça bunda tehlikeyoktur.Yere düşer ellerinden kuvvet alır kalkar, yine düşer.Her öğrenim böyle tekrarlarla olur. Konuşmak içindebebek aynı heceyi defalarca tekrarlar. Sabırlı olun, yeter. Çocuğunuza en iyi yardım etmenin yolu onun gayretlerini anlamanız ve durmadan müdahale etmemenizdir. Bebekyapabildiğini kendi kendine ispatlayarak güvenini geliştirir. Bu zamana kadar hep etrafındakilere bağımlıydı amaşimdi kimseye ihtiyacı olmadan canının istediği yere gidebilmekte, bir sürü keşif yapmaktadır. Son derece meşgul,hareketli ve yorulmak bilmeyen bir kişiliğe bürünür. Yürümekle,bebek bedeninin de bilincine daha iyi varır. Düşüp bir yerini vurunca, elini sıkıştırınca acıduyar ve bazı sınırların ve tehlikelerin farkına varır: 18 aylıkken başını vurabileceği bir masanın yanındandikkatli geçer, kalorifer ve sobalara fazla yaklaşmaz.

Bedeni ile ilgili bu tür tecrübeler onu daha dikkatli yapar. Bir küçük sivilce görse onu devamlı izler,annesinin yaptığı pansumanın onu hemen iyileştireceği fikri ile rahatlar. Yarasının kabuğu düşünce dekendinden bir parça kopmuşçasına ağlar. Bir sırık, bir damla kan onu endişelendirir. Siz de annesi olarakgerekli bakımı yapmaya çalışın ama olayı fazla büyütmemeye özen gösterin.

*DİKKAT! Bebek yatağının parmaklıklarına tırmanmaya başlar. Kısacası artık akrobatlık ve taşımacılık dönemibaşladı! Bu demektir ki ona normal bir yatak almak gerekiyor. Peki ama nasıl? Alacağınız yatak alçak olmalıdır,düşmeye karşı yatağın yanına yumuşak bir halı veya kalın bir sünger koyabilirsiniz.

*DİKKAT! 12-18 arası çocukların yürüme çağıdır.Çocuğunuzun 18 aylıkken hala yürüyememişse doktora danışmakgerekir.Bebeğinizin tembel olduğunu düşünseniz de bu yaşta yürüme arzusu göstermemesi normal sayılmaz.

YÜRÜTEÇLER HAKKINDA NE DÜŞÜNMELİYİZ?

Piyasa çocuğu yürümeye alıştırmak için yapılmış çeşit çeşit yürüteçler bulunur bunlar hakkında nedüşünmeliyiz? Bazı anne ve babalar yürüteçleri faydalı ve çocuk için eğlenceli bulurlar. Yürüteçler tehlikelideğildir ama çocuğun öğrenme keyfini, gayret göstermesini engellediklerinden tavsiye edilmezler.

Çocuğun yürümeyi öğrenmesi için oyuncak pusetini itmeye çalışması, veya bir iskemleyi itmesi dahafaydalıdır. İtilen bir çok oyuncak vardır. Çocuk büyümeye başladığı zaman tek elini tutarak denge sağlamasınayardımcı olabilirsiniz. Kreşlerde yürümeye teşvik eden birçok oyuncak vardır: küçük merdivenler, küçük masalarvs…Bir yandan da çocuklar birbirlerini görerek taklit etme şansına sahiptirler.